Την Τετάρτη 14/12/2022 και την Παρασκευή 16/12/2022 μαθητές της  Γ΄ και  Δ΄ τάξης του Δημοτικού Σχολείου Ερμιόνης επισκέφτηκαν το ραφείο στην οικία Κομμά, το οποίο λειτούργησε για 5 δεκαετίες περίπου.

Το ραφείο άριστα οργανωμένο και συντηρημένο ξύπνησε μνήμες μιας άλλης εποχής, αφημένης στη λήθη του χρόνου. Ζωντάνεψαν οι διαδικασίες και οι λειτουργίες του χώρου ραπτικής και μέσα από αυτές οι άνθρωποι.

Η Μαντώ Κομμά, η κόρη του ράφτη και της μοδίστρας για πολλή ώρα κατάφερε όχι απλώς να παρουσιάσει τη λειτουργία του χώρου αλλά να υποβάλει τους μαθητές στο κλίμα της εποχής.

Η μηχανή ραψίματος που κινείτο με το πόδι, το σίδερο με τα κάρβουνα, ο πάγκος, εργαλεία της ραπτικής, όλα στη θέση τους συνέθεταν το χώρο.

Στο τέλος της ξενάγησης δόθηκε η δυνατότητα στους μαθητές της Γ΄ και Δ΄ τάξης να σχεδιάσουν πάνω στον πάγκο με το τρίγωνο και το σημάδι και να κόψουν ύφασμα με βάση ένα πατρόν παιδικού γιλέκου.

Η Μαντώ μας άνοιξε ένα παράθυρο στο χρόνο και αναβίωσε τη ζωτική ενέργεια του παλαιού ραφείου. Γι’ αυτό θερμά την ευχαριστούμε.

Ευχαριστούμε επίσης τις δασκάλες Βασιλική Μέλλου και Παρασκευή Σκούρτη – Δαγρέ, οι οποίες συμμετείχαν σ’ αυτό το ενδιαφέρον εκπαιδευτικό πρόγραμμα.

Τίνα Αντωνοπούλου

Την Τρίτη 4 Οκτωβρίου 2022 μαθητές της Γ΄ τάξης του Δημοτικού Σχολείου Ερμιόνης επισκέφθηκαν το Μουσείο, συνοδευόμενοι από τη δασκάλα τους Τζωρτζίνα Σιάννα Τζιέρη και παρακολούθησαν εκπαιδευτικό πρόγραμμα με θέμα: «Φως και φωτιά τα χρόνια τα παλιά». Το πρόγραμμα εκπόνησαν και εκτέλεσαν η Ήρα Φραγκούλη – Βελλέ και η Κατερίνα Σκούρτη. Βοήθησε και η Στέλλα Μενεξή.

Σκοπός: Στην πρώτη επίσκεψη των μικρών μαθητών στο Ιστορικό και Λαογραφικό Μουσείο και από την πληθώρα των εκθεμάτων   περιοριστήκαμε στο να γνωρίσουν τα φωτιστικά και θερμαντικά μέσα που χρησιμοποιούσαν οι παλιοί ερμιονίτες και να τα συγκρίνουν με τα σημερινά.

 Μετά την υποδοχή και την κατατοπιστική εισήγηση  τα παιδιά περιηγήθηκαν το χώρο και εντόπισαν μόνα τους τα κεριά στα κηροπήγια, τις επιτραπέζιες λάμπες και το κρεμαστό καντήλι μπροστά στο εικονοστάσι. Κατεβάσαμε και ανάψαμε με προσοχή το καντήλι και μια επιτραπέζια λάμπα πετρελαίου.

Στην κουζίνα αναγνώρισαν άλλα φωτιστικά μέσα: Παλιά τσίγκινα κρεμαστά λυχνάρια με λάδι και φυτίλι. Φανάρι θυέλλης, κλεφτοφάναρο ( λαδοφάναρο), φορητό φανάρι μεταλλωρύχου. Παρατήρησαν την κατασκευή τους και έμαθαν το όνομα και τη χρήση τους. Τα ανάψαμε με προσοχή. Μόνο το ωραίο τζάκι του παραδοσιακού σπιτιού έμεινε σβηστό (!) Οι μαθητές το άναψαν με τη φαντασία τους, τοποθέτησαν το πήλινο τσουκάλι στη σιδεροστιά, καβούρδισαν  τον καφέ και φύσηξαν  όλοι «φου» στη … σβηστή φουφού.

 Είδαν ακόμα τα αρχαία πήλινα λυχναράκια που βρέθηκαν στο έδαφος της Ερμιόνης από τυχαίες ανασκαφές με τα ωραία σχήματα και το μαυρισμένο από τη χρήση στόμιο και άναψαν ένα σύγχρονο αντίγραφο από πηλό με λάδι και φυτίλι.

 Με όλα αυτά γνώρισαν τα παιδιά τα κύρια φωτιστικά υγρά (λάδι, πετρέλαιο, κερί) και έμαθαν βασικές αρχές της φύσης: Το  λάδι ελαφρότερο του νερού, το φυτίλι ρουφάει το λάδι. 

Το παιγνίδι ακολουθεί τα εκπαιδευτικά μας προγράμματα. Έτσι οι μαθητές συναρμολόγησαν παζλ (ένα πήλινο λυχνάρι που είχε ζωγραφίσει σε χαρτόνι η αείμνηστη Ανθούλα Λαζαρίδου για παλαιότερο πρόγραμμα) και έπαιξαν το επιτραπέζιο  παιγνίδι «ντίλι- ντίλι»  γύρω από το καντήλι, που έμαθαν μάλιστα τα παιδιά να το ανάβουν μόνα τους εξ αρχής.

Ήταν ένα ωραίο πρωινό με δυνατό αέρα! Γι’ αυτό δεν ανάψαμε στην αυλή τον παραδοσιακό πυρσό με κουτάκι καρφωμένο στο ξύλο και έγινε η  παρέλαση με σβησμένο δαυλό.

Οι μαθητές πέρασαν ευχάριστες ώρες και δέχτηκαν  πολλές πληροφορίες.

 Μολονότι τα παιδιά ήταν μικρά μπόρεσαν να εκτιμήσουν, μέσα από τα απλά αντικείμενα, το μόχθο και τον αγώνα  των παππούδων τους για επιβίωση και εξασφάλιση μιας καλύτερης ζωής για όλους μας. Αυτός άλλωστε είναι και ένας από τους σκοπούς των εκπαιδευτικών προγραμμάτων του ΙΛΜΕ.

Το ΙΛΜΕ ευχαριστεί τις προαναφερόμενες κυρίες που εκτέλεσαν το πρόγραμμα καθώς και τη δασκάλα της τάξης, η οποία συνεργάστηκε και οδήγησε τους μαθητές της να παρακολουθήσουν το πρόγραμμα.  

Τίνα Αντωνοπούλου

1. Για τους μαθητές της Γ΄ τάξης του Δημοτικού Σχολείου Ερμιόνης.

Ενόψει της πασχαλινής περιόδου το ΙΛΜΕ οργάνωσε εκπαιδευτικό πρόγραμμα για μαθητές Δημοτικού Σχολείου με θέμα «Το Αναστάσιμο Φως – Στολισμός λαμπριάτικης λαμπάδας».

Στο πρώτο μέρος του προγράμματος έγινε αναφορά στους μαθητές για το Άγιο Φως, για τη μυσταγωγική τελετή της αφής Του από τον Πανάγιο Τάφο και τους συμβολισμούς που το Φως της Ανάστασης ενέχει για τους Χριστιανούς.

Στο δεύτερο μέρος του προγράμματος οι μαθητές στόλισαν πασχαλινές λαμπάδες χρησιμοποιώντας ποικίλα χειροποίητα υλικά, που προσέφερε το Μουσείο, ενεργοποιώντας τη δημιουργική φαντασία τους.

Κάθε παιδί διάλεξε κορδέλες και μικροαντικείμενα στολισμού συνθέτοντάς τα με ευφάνταστο τρόπο για να στολίσει το καθένα τη δική του λαμπάδα, την οποία έλαβε και ως αναμνηστικό δώρο. Έτσι η αυλή του Μουσείου μετατράπηκε σε ένα πασχαλινό εργαστήρι δημιουργίας.

Στόχος του προγράμματος ήταν να καλλιεργήσει στους μαθητές το ενδιαφέρον για τα παραδοσιακά έθιμα, τους συμβολισμούς που αναπτύσσονται μέσα από αυτά και να ενισχύσει την καλλιτεχνική δημιουργία και αυτοέκφραση των μαθητών μέσα από την κατάλληλη καθοδήγηση.

Το πρόγραμμα πραγματοποιήθηκε την Τετάρτη 13 Απριλίου 2022. Το σχεδίασε και το παρουσίασε η γραμματέας του Δ.Σ. του ΙΛΜΕ Κατερίνα Χατζηζήση Σκούρτη.

Το παρακολούθησαν οι μαθητές της Γ΄ τάξης του Δημοτικού Σχολείου Ερμιόνης συνοδευόμενοι από τις δασκάλες τους Μιρέλα Ζωγράφου και Μαρί Σόφη Κακουλάκη, τις οποίες το ΙΛΜΕ ευχαριστεί για τη συμμετοχή τους και τη συνεργασία τους στην επιτυχία του προγράμματος. Το ΙΛΜΕ ευχαριστεί επίσης την Αργυρώ Νάκου Κουτούβαλη για τη βοήθεια που προσέφερε κατά την εκτέλεση του προγράμματος.

2. Για τους μαθητές της Γ΄ τάξης του 2ου Γυμνασίου Ν. Ιωνίας.

Το Σάββατο 9 Απριλίου 2022 επισκέφθηκαν το Μουσείο 54 μαθητές του Γυμνασίου Ν. Ιωνίας με τους συνοδούς καθηγητές τους.

Ξεναγήθηκαν στην ιστορική αίθουσα και ενημερώθηκαν για τα ιστορικά γεγονότα που έλαβαν χώρα κατά την Γ΄ Εθνοσυνέλευση 1827 στην Ερμιόνη. Επίσης ενημερώθηκαν για τα γεγονότα που προηγήθηκαν της Γ΄ Εθνοσυνέλευσης καθώς και για εκείνα που ακολούθησαν.

Οι μαθητές έδειξαν ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τα ιστορικά έγγραφα που εκτίθενται στο Μουσείο και για τις ιστορικές πηγές.

Τίνα Αντωνοπούλου